AĞIRLIK ÇALIŞMAK İNSANI HANTALLAŞTIRIR/YAVAŞLATIR MI?
Bu popüler inanışın temelinde sizlerin de bildiği gibi devasa vücutlarıyla yavaş hareket eden günümüz vücut geliştirme şampiyonları bulunmaktadır. Ancak sürekli unutulan bir gerçek şudur: Eski zamanlarda yapılan vücut geliştirme yarışmalarında fiziksel görüntü, atletik performansın yan ürünü sayılırdı. Vücutçular aslında güçlenmek ve sağlıklı olmak için ağırlık kaldırıyorlardı. Şimdiki zamana kıyasla sayıca çok daha fazla vücutçu, aynı zamanda güreşçiydi, halterciydi ya da bir uzak doğu sporu ile uğraşıyordu. Üstelik insanın doğal limitlerinin üzerine çıkmasını sağlayacak bir kimyasal laboratuarları da bulunmuyordu. Hâlbuki günümüzdeki vücutçular, sürekli kas irileştirme amaçlı yaptıkları çalışmaların yanında bir de legal ve illegal ilaçların da eseri durumundadırlar. Ancak sağlık ve performans için yapılan ağırlık çalışmalarının hepsini aynı kefeye koymak yanlış bir düşünce olacaktır.
Öncelikle hız ya da hızlanma konusunun tam olarak ne olduğunu anlamamız gerekiyor. Doktor Mel Siff, insan doğasında en zor çalıştırılabilen ya da değiştirilebilen unsurlardan birisinin sürat olduğunu belirtiyor.(1) Geleneksel kuvvet çalışmalarıyla insan hızının etkilenmesinin kolay olmadığını öne sürüyor. Bunun nedenini de kuvvet ya da kas büyümesinin daha çok fizyolojik değişimlere bağlı iken, hız ve çeviklik artışının daha çok nörolojik (sinirsel) değişimlere bağlı olmasıyla açıklıyor. Görüldüğü gibi ister hızlanmak ister yavaşlamak konusu gündeme geldiğinde burada kaslardan çok en önemli rolü beyin ve sinir sistemimizin işleyişi devralmaktadır. Çoğumuzun da tahmin edebileceği gibi bu işleyişin büyük bir kısmı genetiktir.
“Bilimsel verilere bakmanın yanında, dünya standartlarındaki atletlere bakmak yeterli” diyor Doktor Siff. Dünyanın en hızlı insanları sayılan Ben Johnson, Boris Becker, Mike Powell ve diğer birçokları ağırlıklarla çalışan ve oldukça da hızlı atletlerdir. Örneğin Ben Johnson squat (sırtta ağırlık ile çömelme) egzersizini 200 kilogram ve üzeri ağırlıklarla çalışıyordu.(1) Tiger Woods, dünyaca ünlü golf şampiyonu yaklaşık 150 kilogram ile bench press (sırt üstü yatarak ağırlık ittirmek) yapabiliyordu.(2) Golf ve süratin ne alakası var diye düşünüyor olabilirsiniz. Şöyle söyleyeyim, Tiger Woods’un savurduğu golf sopasının saatteki hızı yaklaşık 200 kilometre/saattir. Dünyanın en hızlı adamı Usain Bolt ise en fazla 45 kilometre/saat hıza çıkabilmektedir.(3) Eğer ağır kilolarla yaptığı bench press egzersizi Tiger’ı yavaşlatıyor olsaydı, dünyanın en süratli insanından dört misli daha fazla bir hızla golf sopasını nasıl savurabilirdi?
Sertifikalı kuvvet ve kondisyon uzmanı (CSCS) ve kinesiyoloji mastırına sahip Eric Cressey, ağırlık çalışmanın sadece büyük kaslar demek olmadığını belirtiyor ve dikkatli planlanmış bir ağırlık programının şu faydalarından bahsediyor: (4) Endokrin ve bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesi, eldeki kas liflerini muhafaza etmek, yaşlılıkla kaybedilen fonksiyonel kapasitenin yeniden kazanılması, kemiklerin sağlaşması ve kas dengesizliklerinin giderilmesi. Bunun üzerine hafif alayla karışık ekliyor Eric: “Kendinize sormanız gereken sorular şunlar; hormon sistemim var mı? Bağışıklık sistemim var mı? Yaşlanacak mıyım? Kemiklerim var mı? Kas ya da postür dengesizliğim var mı? Eğer yukarıdaki sorulardan herhangi birisine “hayır” yanıtı verdiyseniz, elinizdeki kitabı bırakıp psikolojik gelişim kitaplarının bulunduğu reyonlara doğru yönelmenizi ciddiyetle tavsiye ederim!”
Yazan: Serkan O. Yimsel
UCLA Fitness Instructor
CHEK Exercise Coach, NASM, NSCA, ACE Certified
